Kloosterwandeling in Megen 25 km

Beschrijving

Startpunt:

Het Graaf de Brimeuplein op de hoek van de Willem Kippstraat/Torenstraat (parkeergelegenheid, evenals iets verderop aan de Maasdijk; ook is hier de bushalte).

Op dit pleintje zie je het standbeeld van Karel van Brimeu, graaf van Megen (1524-1572); ertegenover staat het oude raadhuis van Megen; gebouwd in 1941 deed het dienst tot Megen in 1994 opging in de gemeente Oss.

Houd het stadhuis aan je rechterkant en loop 100 m de Willem Kippstraat in; op het kruispunt ligt knooppunt 55. Sla hier rechtsaf, Kerklaan. Aan het einde van deze weg linksaf, Clarastraat. 

Op de hoek de St. Servatiuskerk, een driebeukig neogothisch gebouw zonder transept (dwarsbeuk) uit 1872. Verderop het Clarissenklooster St. Josephsberg; dit werd in 1721 gesticht op de plaats waar tot 1581 het kasteel van de graven van Megen stond – de slotgracht is nog duidelijk herkenbaar. In de loop van de eeuwen is er het nodige bijgebouwd. De zusters zijn grotendeels zelfvoorzienend met hun tuin en exploiteren bovendien de enige nog actieve hostiebakkerij van Nederland.

Einde weg rechts, Nonnenstraat. Doorlopen tot aan de dijk, weg oversteken (knooppunt 50) en over het wandelpad linksaf langs de Maasdijk. Aan het eind van het wandelpad schuin links oversteken en bij knooppunt 5 schuin links het fietspad op (Maasdijk). Aan het eind van dit pad, op de T-kruising (knooppunt 29) rechtsaf, Hoogduinsestraat.

De weg loopt duidelijk naar beneden en even verder weer omhoog. Op het diepste punt passeer je de plek waar tot 1934 een lus van de Maas lag; deze werd bij de kanalisatiewerkzaamheden gedempt. De westelijke tak van deze lus werd later weer uitgegraven als toegangsweg tot de haven van Oss. 

Aan het eind van deze straat linksaf (knooppunt 8), Tienmorgenstraat. Eerste weg links (knooppunt 7), Megensedijk. Op samenkomst van wegen (knooppunt 28) rechtsaf, Herstraat.

Bij knooppunt 28 de Kapel van Onze Lieve Vrouwe der zeven weeën, gewijd aan de zeven beproevingen die Maria moest doorstaan. Het Rijksmonument, in 1733 gebouwd, werd in de Tweede Wereldoorlog beschadigd maar werd gerestaureerd en (in 1949) voorzien van nieuwe glas-in-loodramen. 

Volg de Herstraat (voorzichtig bij het oversteken van de voorrangsweg bij knooppunt 57) met de bocht mee tot de Harensedijk. Neem de weg schuin de dijk op (knooppunt 58) en blijf de Harensedijk rechtsaf volgen tot waar de bebouwing van Haren begint (knooppunt 60); hier rechtsaf de dijk verlaten, Lietingstraat.

Na bocht naar links, bij de rotonde (knooppunt 62), de voorrangsweg oversteken (voorzichtig) en vervolgens rechtdoor, Peperstraat. Na ca 300 m rechtsaf en direct links, Groenstraat; deze volgen langs knooppunt 21. 

Het Klooster Bethlehem van de Zusters Franciscanessen Penitenten werd gesticht in 1506. De kapel dateert uit 1520, de oudste vleugel van het eigenlijke gebouw uit 1662. Er is een Mariabeeld uit de 15e eeuw. In 1968 verlieten de zusters het klooster. Thans is het complex in gebruik als congres- en evenementencentrum. Even verderop aan het Kerkplein de driebeukige neogothische St. Lambertuskerk uit 1867-8. Aan de ene zijde van het plein de pastorie uit 1877, net als de kerk ontworpen door architect H.J. van Tulder; er tegenover een H. Hartbeeld uit 1929.  

Aan het eind van het Kerkplein (knooppunt 20) linksaf, Berghemseweg. Bij parkje eerste weg links, Berghemseweg; neem vervolgens de eerste weg links (knooppunt 84), Brebitstraat. Deze weg volgen, gaat bij knooppunt 23 over in Groenendijksestraat; einde weg (knooppunt 36) linksaf, Bredestraat.

Blijf deze richting volgen tot splitsing (knooppunt 38); hier rechtsaf, De Rijt. Weg ca 1300 m volgen tot ruime bocht naar links; hier (knooppunt 41) rechtsaf een smal fietspad op, Stationspad. 

In 1732 vestigden de zusters Augustinessen zich vanuit Nuenen op het landgoed de Bogaert bij Deursen, en bouwden er het klooster Soeterbeeck (zichtbaar aan je linkerhand). De huidige oostvleugel dateert nog uit die tijd; later is er nog van alles bijgebouwd, o.a. de neogothische kapel in 1906. In 1997 verlieten de Augustinessen het klooster en kwam het complex, compleet met de antieke inboedel, in bezit van de Radboud Universiteit Nijmegen, die het gebruikt als studie- en conferentiecentrum.

Na het kruisen van de spoorweg en het verlaten van station Ravenstein (knooppunt 43) linksaf, Stationssingel. De weg maakt een bocht naar rechts; voorbij de tennisvelden linksaf (knooppunt 68), ‘t Laantje. Sla direct rechtsaf, Pollekespad/Philips van Kleefpad). 

Het eilandje dat je vrijwel direct passeert is een oude ravelijn, deel uitmakend van de vroegere vestingwerken van Ravenstein. Voorbij het tweede bruggetje liggen in de particuliere tuin links de resten van het Philips van Kleefbolwerck uit 1509/1510.

In het zijstraatje rechts, Molensingel, liggen direct aan de linkerkant de gebouwen van het voormalig Klooster Nazareth, in 1845 oorspronkelijk gesticht als nevenklooster van Soeterbeeck. 

Klooster Nazareth werd in 1845 gesticht als nevenklooster van Soeterbeeck. Oorspronkelijk hadden de Augustinessen hier ook een school. In 1922 werd het klooster overgenomen door de zusters van JMJ (Jezus, Maria en Jozef), die er ook enige tijd een ziekenhuisje en een bejaardenhuis stichtten. In 2006 verliet de congregatie het klooster, waaraan nog een heiligenbeeld en enig glas-in-lood zichtbaar zijn. Even verderop in het straatje staat de stellingkorenmolen ‘De Nijverheid’ uit 1857, na een grondige restauratie in 1996 weer in gebruik genomen. 

Terug op het Pollekespad/Philips van Kleefpad, aan het einde van de weg (knooppunt 75) linksaf, Maasdijk. Na de spoorwegovergang eerste weg links (knooppunt 74), Zwarteweg, overgaand in Rector Nuijensweg.

Het stuk land met sloot in de hoek van Maasdijk en Zwarteweg maakte oorspronkelijk deel uit van de vestingwerken van Ravenstein: dit z.g. hoornwerk, oorspronkelijk uiteraard voorzien van een aarden wal, diende om de toegang over de Maasdijk te verdedigen. De sloot maakte deel uit van de vestinggracht.

Bij rotonde (knooppunt 40) rechtsaf, Langelsestraat; met een bocht naar rechts  bereik je knooppunt 18; hier linksaf, Maasdijk (er is een voetpad aan de rechterzijde).

Vlak voor de dijk de kerk van St. Jan de Doper uit 1869; delen van de 11e-eeuwse tufstenen toren van de eerdere romaanse kerk zijn nog herkenbaar (zichtbaar verhoogd met afwijkende steensoort). 

Verlaat bij knooppunt 16 de dijk en loop Deden in (Burg. Canersstraat). Loop waar de knooppuntroute rechtsaf slaat even rechtdoor langs de kerk. 

De kerk in Demen is de St. Willibrorduskerk; deze werd in 1857-8 gebouwd naar ontwerp van P.H.J. Cuypers met gebruikmaking van de toren uit de 15e eeuw (die in 1890 werd voorzien van een extra geleding en een nieuwe spits). Tussen kerk en dijk de privé-begraafplaats van de familie Van den Bergh. Even verderop links langs de Burg. Canersstraat een achtkantig houten gebouwtje met rieten dak; hierin werd boter bereid met een door een paart aangedreven molen. Het gebouwtje is al vermeld in 1811 en deed dienst tot rond 1900.

Sla 100 m voorbij de kerk, vlak na de rosmolen, weer rechtsaf en ga boven gekomen (knooppunt 10) weer linksaf, Maasdijk.

In Dieden staat langs de dijk de stenen korenmolen Stella Polaris (‘Poolster’) uit 1865. Even verderop de St. Laurentiuskerk, met eenbeukig tufstenen schip (13e eeuw). In 1614 kwam de kerk in gebruik bij de Hervormden. In 2003 werd het inmiddels in verval geraakte gebouwtje aangekocht door het Brabants Monumentenfonds. 

De dijk maakt een grote bocht naar links, neem vervolgens de eerste weg rechts (knooppunt 32), Maasackerstraat. Eerste weg (knooppunt 31) rechts, Rulstraat. 

Het gebied hier lag vroeger binnen een grote lus van de Maas en hoorde bij Gelderland. De lus is op het nauwste punt spontaan doorgebroken (rond 1700), maar pas in 1958 kwam het terrein bij de provincie Brabant. Er bestaan plannen voor omvorming tot natuur, waarbij een deel van de oude rivierarm weer zou worden uitgegraven.

Aan het eind van deze straat de voorrangsweg oversteken (gebruik de oversteekroute!) naar knooppunt 53; verlaat hier de Maasdijk loop het stadje in langs linkerzijde van de driehoekige Koolmarkt en door de Kloosterstraat.

Aan je linkerhand het Franciscanenklooster St. Antonius van Padua. Het klooster in barokstijl is rond 1650 gebouwd door de vandaar verdreven Minderbroeders uit ’s-Hertogenbosch. Daarna is het nog verscheidene malen uitgebreid. Tegenwoordig staat het klooster open voor mensen die zich hier enige tijd willen bezinnen. De voormalige moestuin is herschapen in de “Hof van Lof’, met planten die te maken hebben met de Bijbel en met het Kerkelijk jaar. Deze tuin is regelmatig te bezoeken; voor details en openingstijden, zie www.hofvanlof.nl.

Voorbij het klooster aan de linkerkant de ‘Kapel van het heilig bruurke’, gewijd aan Broeder Everardus Witte (1868-1950) die van 1899 tot 1929 portier van het klooster was, en die om zijn eenvoudige levenswijze en sociale betrokkenheid in Megen zeer gezien was. 

Tegenover de kapel, aan het plein, ligt gemeenschapshuis ‘ACROPOLIS”, waarin tevens het toeristisch informatiecentrum is gevestigd. In 1645 werd in Megen een Latijnse School gesticht, die ook vanuit de Republiek Katholieke leerlingen aantrok. Priesteropleiding was uiteraard een belangrijk doel. Na de Hoger-onderwijswet van 1877 werd de school omgevormd tot het St.-Antoniusgymnasium, waarvoor in 1883-4 het huidige gebouw werd neergezet. Ook het gemeentehuis vond hier vele jaren ruimte. 

Aan het einde van de Kloosterstraat (knooppunt 49) linksaf, Torenstraat.

Aan het eind links de 14e-eeuwse Gevangentoren, het enige restant van de Middeleeuwse omwalling van Megen. Hier bevond zich een van de stadspoorten. 

Bij de Gevangentoren (knooppunt 56) rechtsaf, Walstraat; op het kruispunt weer rechts, Willem Kippstraat, terug naar het startpunt.