Thissen's Brouwerij brouwt De Vorst van Oss
Aan het Brouwerspad in Lith was in de negentiende eeuw bierbrouwerij 't Hert actief. Op huisnummer 24 van het smalle klinkerpad staat nu nog het statige brouwershuis, met daaronder de bierkelder. Het aangrenzende brouwgedeelte is tegenwoordig een woonhuis. Boven de voordeur van het historische pand herinnert een tekst aan de geschiedenis van deze plek: Stoombierbrouwerij Het Hert, Hofleverancier van HM de Koningin.
Brouwvirus aan het brouwerspad
In 1951 werd het laatste Hertha-bier gebrouwen in het dorp aan de Maas. De brouwerij sloot haar deuren. Tegenwoordig borrelt en bruist het weer aan het Lithse Brouwerspad. Deze keer op huisnummer 26. Daar begon Henry Thissen in 2015 met Thissens's Brouwerij. Hij brouwde al jaren kleinschalig zijn eigen bier, volgde zijn hart, zegde zijn baan op en startte een eigen brouwerij. "Ik werkte voorheen bij de technische dienst van een producent van medicijngrondstoffen. Nu werk ik weer tussen de ketels en tanks, alleen dan voor de productie van bier. Ik raakte in 1979 al besmet met het brouwvirus. Toen kreeg ik van een Engelse collega een homebrew set cadeau. Brouwen met zo'n kant en klaar pakket stelt weinig voor. Maar daarmee is wel het eerste zaadje geplant. Ik ging thuis aan de slag met kleine keteltjes. Het bier viel in de smaak. Na de oprichting van Thissen's Brouwerij begonnen we met produceren voor huurbrouwers. We hebben een capaciteit van duizend liter per batch. In 2021 lanceerden we officieel onze eigen bierlijn: Vorst van Oss."
Zetmeel, suiker, alchohol
Henry stapt de productieruimte van zijn brouwerij binnen. Die is gevuld met grote roestvrijstalen ketels en tanks, met allerlei metertjes, pompjes en leidingen. Schroten, maischen, filteren, koken, koelen, vergisten, afvullen: elke stap in het brouwproces gebeurt nauwgezet volgens een uitgebalanceerd recept. Grondstoffen zijn water, mout, hop en gist. Die bepalen samen de smaak van het bier. Aan een van de tanks hangt een bord, waarop met krijt is geschreven: Vvo Quad. Ook de brouwdatum en het suikergehalte zijn genoteerd: 19 okt, 1086. Henry legt uit: "Gisteren heeft mijn zoon Joost uit deze tank de Vorst van Oss quadrupel afgevuld. Een donker bier met een hoog alcoholpercentage dat zoetbitter en vol van smaak is. Voor het brouwen van quadrupel gebruiken we heel veel mout. Het zetmeel uit het ontkiemde en gedroogde graan wordt tijdens het brouwproces omgezet in suiker en alcohol. We gebruiken een mengsel van verschillende moutsoorten. Donkere mout is bij een hogere temperatuur gedroogd en geeft een karamelzoete smaak en aroma. Deze mout geeft ook de donkere kleur aan de quadrupel."
Vorst van Oss
De Vorst van Oss bieren worden door Henry en zijn zoon met passie en plezier gebrouwen. De bierlijn bevat blond, tripel, quadrupel, ipa, hoppy weizen, bock en lentebier. De Vorst van Oss wordt onder meer geschonken bij De Groene Engel en is ook verkrijgbaar bij Museum Jan Cunen. De bierlijn is vernoemd naar de Vorst van Oss, een rijke machthebber uit de ijzertijd. Zo'n drieduizend jaar geleden werden zijn resten samen met prachtige grafgiften bijgezet in een grote grafheuvel, vlak bij het huidige Oss. Iconisch is zijn met goud afgewerkte kromgebogen zwaard, dat in een bronzen urn in het vorstengraf werd gevonden. Het vorstengraf van Oss is een archeologisch monument en een icoon van de Nederlandse prehistorie. Een gigantische replica van het vorstenzwaard pronkt op de rotonde naast het Osse museum. Het origineel is een van de topstukken in de collectie van het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden.
Special edition
Bier wordt al duizenden jaren gedronken, ook in de streek waar de Vorst van Oss heerste. Zou het tegenwoordig in Lith gebrouwen en naar hem vernoemde bier hem ook hebben gesmaakt? Brouwer Henry drinkt zelf het liefst een Vorst van Oss tripel. Door het lagere suikergehalte is dat een wat droger bier. Maar een quadrupel op zijn tijd smaakt hem ook goed. Zéker als het een special edition betreft. "Eens in de zoveel tijd maken we een barrel aged quadrupel. Zo hebben we een editie die ruim twee jaar heeft gelagerd (gerijpt) op een Jack Daniëls vat. En nu hebben we een quadrupel liggen op eikenhouten vat van Heaven Hill whiskey. De smaken van het bier, hout en whiskey komen heel mooi samen."
De Vorst van Oss zelf proeven? Het lokaal gebrouwen bier is verkrijgbaar bij diverse cafés, slijterijen en steekwinkels in Oss en omgeving. Voor groepen organiseert Henry op aanvraag rondleidingen in zijn brouwerij in Lith. Uiteraard inclusief proeverij, met vers bier recht uit de tank.
(januari 2024)