Landerij VanTosse: proef het landschap
Ten zuiden van Oss, aan de noordrand van natuurgebied de Maashorst, ligt Landerij VanTosse. Een grotendeels ongeschonden kampenlandschap met kleine akkers, hakhoutbosjes en houtwallen. Je struint er langs korenvelden met bloeiende akkerranden, bloemrijke hooilandjes, poelen en fraaie bosranden. Spelt voor brood, cranberries voor jam, gerst voor whisky, hop voor bier. Het groeit hier allemaal. Tuinderij VanTosse is het kloppend hart van de landerij. Hier vind je een groente- en kruidentuin, bloemenpluktuin, boomgaarden en natuurtuin.
Hopveld
Wie de bewegwijzerde wandelroute over Landerij VanTosse volgt, komt vanzelf langs de verschillende velden. Naast de akker waar de gerst groeit, ligt het hopveld. Herkenbaar aan de houten palen die enkele meters boven het veld uitsteken. In het voorjaar en de zomermaanden groeit de klimplant hier tot wel tien centimeter per dag! De plant komt in Nederland ook in het wild voor en werd hier vroeger veel geteeld. Hop vormt een van de basisingrediënten van bier. Op het Osse veld staan allerlei hopvariëteiten. De Saaz (Tjechië), Magnum (Duitsland) en Groene Bel (België) kennen hun oorsprong in typische Europese bierlanden. De Cascade en Chinook komen uit de Verenigde Staten.
Aroma- en bitterhop
Op het informatiebord bij het veld lees je dat er verschillende typen hop zijn. Bitterhoppen met een hoog gehalte aan bitterstoffen. Die hebben een sterk conserverende werking. En aromahoppen met veel smaakstoffen, maar minder conserverende werking. Henk Smouter is coördinator bij Landerij VanTosse en Landschapsbeheer Oss. Hij legt uit: "Met de opkomst van veel speciaalbierbrouwerijen in deze streek, zijn we hier rond 2015 hop gaan verbouwen. Tegenwoordig wordt die afgenomen door de brouwers van Bier van de Zon uit Schaijk. Het telen en oogsten van hop is behoorlijk bewerkelijk en een aparte tak van sport. Met het oogsten en plukken van de hopbellen zijn we ongeveer een week bezig. Het is ook een gezellige klus. Vele handen maken licht werk als we met z'n allen rond een lange tafel met hopranken staan."
Landschapsbeheer
Henk zet zich met vrijwilligersorganisatie Landschapsbeheer Oss al 25 jaar actief in voor landschapsinrichting en versterking van de natuur. In zo'n zeventig natuurgebieden, van groot tot klein, zijn ruim tweehonderd vrijwilligers actief. "Sinds 2000 werken we ook op de akkers die nu Landerij VanTosse vormen. Voorheen groeide hier alleen maar maïs. Die eentonigheid wilden we doorbreken. Dit is een uniek gebied, de verkaveling is nog hetzelfde als honderd jaar geleden. We begonnen met het verbouwen van spelt. Daarna volgden gerst en haver. En rogge, die hier vroeger al op de arme zandgronden groeide. Dankzij het graanakkerproject is de biodiversiteit flink toegenomen. Zo zie je hier bijvoorbeeld weer patrijzen. Het behoud van groene en rustige gebieden is heel belangrijk. Voor mens en voor dier. Juist ook in en rond de stad."
Streekproducten
Alles wat bij Landerij VanTosse wordt verbouwd, vind zijn weg in de omgeving. Henk noemt wat voorbeelden. "Onze spelt gaat naar de molens in Vinkel, Geffen en Ravenstein. De gerst naar de whiskystokerij in Loosbroek. En van de cranberries wordt jam gemaakt. Die is te koop bij de Firma Streek in het centrum van Oss. Ook hier hebben we wat potjes in de kast staan. Buurtbewoners kopen hier seizoengroenten vers uit de tuin. Alles wat we telen gaat op. En anders gaat het naar de voedselbank. Niets gaat verloren. Het sociale en maatschappelijke aspect is heel belangrijk. Voor een deel van de vrijwilligers zijn we een werkervaringsplek of sociale arbeidsplaats. Verder worden hier allerlei excursies en lezingen georganiseerd. Ook de yogaclub en wandelgroep zijn hier regelmatig te vinden. Hier komt heel veel samen."
Ondertussen zweeft boven de velden van Landerij VanTosse een roofvogel. Tussen de akkers is een wandelaar met de hond op pad. Een mountainbiker en hardloper passeren elkaar. Wil jij dit bijzondere landschap ook proeven? Trek je wandelschoenen aan een ga op pad voor een Ommetje Landerij VanTosse.
(febuari 2024)
-
Ambachtelijk bierbrouwen
Smaakt dit naar meer? Neem een duik in de verhalen over lokale brouwerijen en streekbieren op de themapagina van Tref het in Oss.
