In de voetsporen van De Bende van Oss

De Bende van Oss: zo’n typisch, historisch verhaal wat onlosmakelijk verbonden is met Oss. En wat zeer tot de verbeelding spreekt met brute moorden, onverschrokken overvallen en allerlei duistere types.

Maar wat is eigenlijk het verhaal hierachter? En wat is hiervan nu nog te zien? Wij zijn nieuwsgierig en gaan op zoek: de nieuwe stadswandeling levert ons een hele bende op aan nieuwe weetjes en verrassingen!

Roerige tijden

Voordat we gaan speuren, goed om te weten: rond 1890 en 1930 waren het roerige tijden in Oss. De kanteling van een ambachtsstadje naar een industriestad had grote impact. Fabrieksarbeiders hadden het niet makkelijk en waren afhankelijk van de industrie. Met name het vertrek van margarinefabrikanten in die periodes zorgde voor werkloosheid en armoede. Met criminaliteit als gevolg, en daarmee ook de misdaadgolven door de Bende van Oss…

Ontdekkingstocht

We gaan op pad! En wel zo’n 3 kilometer langs 16 plekken die verbonden zijn met deze roerige tijd en het Osse industriële verleden. Voorzien van een compacte flyer met plattegrond, en onze mobiele telefoon voor meer info over de aangegeven plekken. Handig en compleet!

We vertrekken vanuit het Toeristisch Informatiecentrum Oss, pal tegenover de Groene Engel. Het prachtige gebouw van dit cultuurpodium is tevens het overgebleven kantoorpand van margarinefabrikant Jurgens. Wist je trouwens dat de naam de Groene Engel herinnert aan de vrouw van Jurgens, vanwege haar siertuin binnen het industriële complex? En dat het glijbaantje een gesmolten pakje margarine voorstelt?

Moord op de wachtmeester

We lopen verder door het straatje ‘Achter de vuurloze’, een herinnering aan de met stoom aangedreven locomotief van Jurgens. We arriveren bij de beeldengroep bij de Grote Kerk: nooit geweten dat het Mariabeeld en de twee engelen symbool staan voor de afsluiting van een hectische periode, waaronder de moord op de wachtmeester van de marechaussee!

Onze route gaat verder, met volop historische feitjes over de Boterwaag op de Heuvel: zo staat Oss al vanaf de achttiende eeuw bekend als boterstad. En door naar de Eikenboomgaard: in deze omgeving stond vroeger de marechausseekazerne, hier werd de wachtmeester vermoord, en op de begraafplaats werd zijn graf ook nog eens bruut geschonden. De begraafplaats is op zichzelf al de moeite waard om te bekijken met tal van mini-monumentjes!

We wandelen verder door omgeving Schaijksveld, in vroeger tijden een nogal beruchte plek waar bendeleden samen kwamen. En we zien zichtbare sporen uit het industriële verleden op het fabrieksterrein Bergoss en we kijken uit op het fabrieksterrein van Hartog en Zwanenberg.

Boterbazenvilla’s

Meer zichtbare elementen uit het industriële verleden, maar dan geheel anders, zien we in de Molenstraat: hier bouwden de rijke fabrikanten hun imposante woonhuizen. Het verschil tussen rijk en arm wordt hier opmerkelijk zichtbaar. Het Jan Cunen-museum is gehuisvest in een voormalige fabrikantenvilla. In een van de huizen is de film De Bende van Oss opgenomen; in deze film zijn feit en fictie met elkaar verweven maar geeft een aardig inzicht in de tijd van de Bende van Oss.

Praktische info

Het bovenstaande is uiteraard slechts een impressie van de hele stadswandeling! Online staan vele foto’s zoals het vroeger was en interessante informatie. Echt de moeite waard om de wandeling op elk punt effe te onderbreken en het verhaal online op je telefoon te bekijken!  De gehele wandeling vind je op deze webpagina. De handige flyer kan je gratis ophalen bij het Toeristische Informatiecentrum Oss, Kruisstraat 18.

De ‘bende’ levert nog vele extra verhalen! Zo is er een fietsroute in ontwikkeling die naar plekken voert buiten het Osse centrum. En kijk eens op de website met stadswandelingen begeleid door het Maasland Gilde.  

Veel wandelplezier!